Lepelstraats: kerkelijk leven

Parochie en kerkgebouwen Lepelstraat dankt haar kerk en parochie in zekere zin aan het verbod op de katholieke eredienst tijdens de Nederlandse Opstand, eind 16e, begin 17e eeuw. In de gebieden die in handen van de Staatse troepen waren wordt de uitoefening van het katholieke geloof verboden en de kerkgebouwen overgenomen door de hervormden. De kerk van Halsteren komt in juli 1647 in handen van de hervormden. In datzelfde jaar beginnen paters minderbroeders met diensten in een schuilkerk in de Celse Hoeve te Lepelstraat, eigendom van de familie De Ram. De overheid staat dit oogluikend toe.

In 1760 acht A. Deckers, in 1749 benoemd als pastoor van Halsteren te Lepelstraat, de tijd rijp om een verzoek te richten aan de Staten-Generaal om een nieuwe kerk te mogen bouwen en krijgt verlof hiertoe. In 1763 wordt de kerk in gebruik genomen en in 1765 wordt de pastorie gebouwd.
Door de staatsregeling van 1798, waarbij alle religies gelijk verklaard worden, ontstaat de mogelijkheid de oude kerk van Halsteren terug te krijgen. Ondanks hervormde protesten keuren de Eerste en Tweede Kamer in 1799 de naasting goed. De pastorie wordt in 1800 overgenomen, het kerkgebouw pas in 1802. de schuurkerk van Lepelstraat blijft echter in gebruik. Beide kerken vallen onder één parochie en onder één pastoor. In feite is de kerk van Lepelstraat de hoofdkerk.

Na de dood van pastoor G.J. Praets in 1830 komt het tot een scheiding van de parochies en ontstaat de zelfstandige parochie Lepelstraat. De schuurkerk wordt in 1834 vergroot. Reeds in 1870 wordt besloten een nieuw kerkgebouw op te richten naar ontwerp van de Bergse architect C.P. van Genk in neo-romaanse stijl. Deze kerk, evenals de oude toegewijd aan de H. Antonius van Padua, wordt op 12 september 1875 ingewijd. Door de omvang en de grote toren bepaalt het gebouw het dorpsbeeld.
Op het einde van de Tweede Wereldoorlog blazen terugtrekkende Duitse troepen op 28 oktober 1944 de toren op, wat ook grote schade aanricht in het schip van de kerk.
In 1948 wordt begonnen met het definitieve herstel. De toren wordt niet meer opgebouwd en de kerk krijgt een nieuw voorfront naar ontwerp van architect J. de Lint uit Breda.

Kerkelijk leven In een overwegend katholieke gemeenschap als Lepelstraat speelt de kerk een belangrijke rol in het maatschappelijk leven. De meeste verenigingen zijn opgericht op katholieke grondslag. Ook op het onderwijs en jeugdwerk drukt de kerk haar stempel. In 1929 wordt ten behoeve van het jeugdwerk het jongenspatronaat, later gemeenschapshuis, in gebruik genomen.

Een opvallend aspect van het katholieke leven is de verering van de patroonheilige van de parochie, de H. Antonius van Padua. Reeds in 1757 wordt een aflaat van 40 dagen ingesteld voor een ieder die de kerk bezoekt op de feestdag van de heilige, 13 juni.
Van oudsher is het gebruikelijk dat vanuit allerlei plaatsen op de 9 zondagen vóór 13 juni processies naar de kerk van Lepelstraat trekken. In de jaren vóór de Tweede Wereldoorlog is de processie vanuit Bergen op Zoom verreweg de grootste.